Çevrenizde mutlaka hiçbir şey bilmese de her şeyi biliyormuş gibi davranan birisini görmüşsünüzdür. İşte bu tuhaf ama oldukça yaygın özgüven patlamasının ardında yatan sır, ‘Dunning-Kruger Etkisi’ adıyla biliniyor. Kendine aşırı güvenen ama aslında bilgisi sınırlı olan bu kişilere dair sırrı paylaşıyoruz. ?
Kaynak: 1, 2
Dunning-Kruger Sendromu, Justin Kruger ve David Dunning tarafından ortaya konulan ve psikoloji literatürüne isimlerini kazandıran bir bulgudur.
2000 yılında bu çalışmaları için Ig Nobel Ödülü’ne layık görüldüler.
Bu teoriyi, cehaletin bireyin özgüvenini arttırdığı şeklinde özetleyebiliriz.
Araştırmalar, niteliksiz insanların kendi niteliksizliklerinin farkına varamadıklarını, hatta niteliklerini abartma eğiliminde olduklarını göstermektedir.
Aynı zamanda, bu bireyler gerçekten nitelikli insanların yeteneklerini de tam anlamıyla kavrayamamaktadırlar. Ancak bu niteliksiz bireylerin eğitimle niteliklerini artırmaları halinde, kendi niteliksizliklerinin farkına vardıkları da gözlemlenmiştir.
Bu teoriyi test etmek için Cornell Üniversitesi’nde 45 öğrenciyle bir çalışma yapıldı.
Öğrencilere bir test sunulduktan sonra, sonuçları hakkında tahminde bulunmaları istendi. En başarısız öğrenciler, testin büyük bir bölümüne doğru cevap verdiklerine inanırken, en başarılı öğrenciler daha mütevazi tahminlerde bulundu.
Bu sendromun sonuçları, iş dünyasında da görülebilir.
Niteliksiz fakat özgüveni yüksek bireyler, kendi yeteneklerini övmekte, öne çıkmakta ve haddinden fazla görevlere talip olmakta tereddüt etmezler. Öte yandan, gerçekten yetenekli fakat alçakgönüllü bireyler, hak ettikleri takdiri alamazlar ve genellikle geri planda kalırlar. Bu, yeteneksiz fakat özgüveni yüksek bireylerin kariyerlerinde daha hızlı ilerlemelerine neden olabilir.
Halk arasında bu sendrom, “cahil cesareti” ya da “haddini bilmemek” gibi ifadelerle tanımlanabilir.
Bazılarına göre, cehalet, bireyin kendine olan güvenini artırıcı bir etkiye sahiptir.
Bu nedenle, bazen daha az bilgiye sahip bireyler, daha bilgili bireylerden daha çevik ve yenilikçi olabilirler. Bu fenomen bazen ‘üstünlük yanılsaması’ ya da ‘özgüven zehirlenmesi’ olarak da adlandırılır.
Özetle, Dunning-Kruger Sendromu, bireylerin kendi yetenekleri ve bilgileri hakkında ne kadar objektif olduğunu sorgulamamıza neden olan ilginç bir psikolojik fenomendir.
